20 oktober is het Wereld Osteoporose Dag. Elk jaar wordt er op deze dag aandacht gevraagd voor osteoporose. Misschien heb je het woord wel eens gehoord, maar weet jij wat osteoporose precies is? En is het erfelijk? De verpleegkundig consulenten osteoporose van Treant geven uitleg door de belangrijkste feiten op een rij te zetten.
Osteoporose betekent letterlijk poreus bot: FEIT!
‘Dat klopt. Poreus betekent dat er kleine openingen in het bot zijn ontstaan. Dat zorgt ervoor dat de structuur van je botten verandert: de binnenkant van je botten ziet eruit als een spons. Andere namen voor osteoporose zijn: botontkalking, broze botten of poreuze botten.’
Door osteoporose breken je botten sneller dan normaal: FEIT!
‘Doordat de structuur van de botten verandert en de hoeveelheid bot steeds minder wordt, zijn je botten minder stevig en sterk. Hierdoor heb je sneller last van botbreuken.’
Alleen mensen van 50 jaar en ouder hebben osteoporose: FABEL!
‘Osteoporose komt vooral voor op oudere leeftijd (vanaf 50 jaar). Maar ook jonge mensen kunnen osteoporose krijgen. Bij de meeste jonge patiënten is er een duidelijke oorzaak, zoals een ziekte, het gebruik van een bepaald medicijn of een tekort aan geslachtshormonen.’
Osteoporose is NIET erfelijk: FABEL!
‘Je kan een erfelijke aanleg hebben voor zwakke botten. Dit komt door een fout in een of meer genen. Deze erfelijke osteoporose komt vaak bij meerdere mensen in de familie voor, soms zonder dat ze dat weten. Dit zijn signalen van osteoporose:
- Een botbreuk bij een klein incident (een lichte val, een verstapping) of zelfs zonder incident kan wijzen op osteoporose.
- Rugpijn kan komen door een wervelbreuk. (Niet elke rugpijn wijst op osteoporose, er kunnen ook andere oorzaken zijn.)
- Wervelbreuken kunnen er bovendien voor zorgen dat je een paar centimeter (of meer) korter wordt.’
Osteoporose is een chronische ziekte: FEIT!
‘Dat klopt. Als je eenmaal osteoporose hebt, gaat de aandoening niet meer weg. Wel is het mogelijk om het zwakker worden van de botten te stoppen of te vertragen.’
Er zijn medicijnen tegen osteoporose: FEIT!
‘Met medicijnen kan osteoporose worden vertraagd en de kans op (nieuwe) botbreuken worden verkleind. Sommige middelen kunnen zelfs weer zorgen voor nieuw bot. De behandeling duurt meestal meerdere jaren.
Wat nog beter is, is het proberen te voorkomen van osteoporose. Je kunt met een gezonde leefstijl je botconditie verbeteren. Dat doe je door:
- Dagelijks tenminste 30 minuten bewegen waarbij je je botten actief belast;
- Eet gezonde voeding met voldoende calcium;
- Ben je 50 jaar of ouder? Gebruik dan dagelijks 10 – 20 mcgr. vitamine D als supplement;
- Stop met roken en wees matig met gebruik van alcohol;
- Voorkom dat je valt, werk aan je stabiliteit.’
Als ik met een botbreuk bij Treant kom, krijg ik een onderzoek naar osteoporose: FEIT!
‘Treant biedt patiënten boven de 50 jaar die met een botbreuk (fractuur) in het ziekenhuis komen standaard een botontkalkingsonderzoek (osteoporosescreening) aan. Als uit deze screening blijkt dat iemand botontkalking heeft, volgt een gesprek met de verpleegkundig consulent osteoporose. Als het nodig is, wordt iemand verwezen naar een specialist.’