De haornen in onschuld wassen

Wat wij van de weke nou weer beleefd hebt. Tjonge jonge. Ik ware der zölf bij aans ha’k mijzölf niet iens geleufd. Laot staon ieje. Mar eh … tis zo hè. Wij kregen lèestdaags een CV ketel keerl controleur op bezuuk en die had niet zuk mooi neis veur oons. Oonze ketel was finaal naor de Filistijnen. En ik wete heus weh dat dat best weh mooi en tropisch warm klinkt, mar dat was in oons geval niet echt ’t geval. Wij kregen ’t ter beslist niet warm van. Integendeel zu’k haoste zeggen. Kolde zul oons aoverheersen, de komende dagen.

‘Doefie, wij mut oons mar even een dag of wat redden zonder warm water en verwarming’, meldde de Baos asof e mij vertöl dat ter een hittegolf uutebrèuken was en wij de komende tied toch gien kachel neudig waren. ‘An ’t ende van de weke komp ter een neie ketel en dan is ’t leed weer eleden! Dan kuj weer lekker onder de pompestraote deur!’

‘Ah nee toch zekers!’ bracht ik kats veraldereerd uut. ‘Ik wolle aans net mien haornen wassen morgen. Hoe mu’k dat nou doen dan?’ De Baos zee gien Boeh of Bah, mar stund mit een deskundige blik te knooien en te tiebeln an de aoverbliefselen van wat ooit ’t binnenste van oonze CV ketel was. Ik keke dernaor mit een wat lege blik, want ja. Ik had ter net zoveule verstaand van as een mieghummel van miege. Dus hoe mus ik aans kieken dan.

’s Aovends, bij ’t naor bedde gaon, zette ik mien wekker een half uurtie eerder. ’t Leek mij zo toe dat dat gemartel bij ’t aanrecht wel ies wat langerder duren kun as normaal en ik zal oe vertellen: Ik zagge der best wel wat tegen op man. Dat gemot ok, in die kolde. En daornaost: der kwam mij ok een smerige herinnering naor baoven uut vroggertied. Toen wij mit ’t hiele gezin op zaoterdagaovend ummestebeurten in de wastobbe epleurd wördden. Eerst much mien oldste breur, die had verduld ok altied gelok. Toen was ’t water nog smetteloos schone. Daornao was mien tweide breur an de beurte en nao hum mien zuster. ’t Water naamp al beheurlijk in fris- en fruitigheid of en ik hoefe oe niet te vertellen dat ikke as veierde kiend der niet echt veule schonerder uutkwame, nao drei van die vieze jongen te stinken. ’t Waren ja ok net van die bunzings in die tied. En aj nou dachten dat mien moe tussendeur nei water in die teile deud. Nee heur, wat dachten ie dan. Kiend nummer viefe kun der gerust nog eempies achteran. Geleuf mij mar a’k oe vertelle dat zij deur al die drek van heur veurgangers zowat rechtop in die tobbe bleef staon en der op dezölfde menier weer uutkwaamp. A’k ter zo aover naodachte was ‘t gewoonweg een gelokkie dat wij destieds tussen tal van wieken woonden en dat wij daor regelmatig in lagen te wie-ken. Ik dèenke dat ‘t slootwater toen schonerder was dan ’t leste water bij oons in de tobbe op zaoterdagaovend.

‘Goeieoeieoeiemorn!’

As was e Gaston Starreveld die veur de zoveulste keer dit jaor een straotpries an ’t Hogeveine uutreikte, stund de Baos naost oons bedde te bèulen. In de schemering van de opkomende dag. Zonder golden enveloppe, mar wel volledig ekleed. Klaor umme in warken te gaon.

‘Nou doefie! Ut valt best weh mit heur, dat poedeln bij ’t aanrecht. Ik heb oe de attributen al klaor ezet. Tot vanaovend hè!’ Nao een snelle kus verdween ie ’t huus uut. De kolde butenlocht in. Dèenke dat ’t daor haoste net zo kold was as de temperatuur bij oons in huus.

Omdat ’t ter allemaolt ok niet aans van wördde, sprung ik gelieks nao ’t geluud van oonze vurtriedende auto mien warme nust uut. Mien raderties wördden metiene an ’t wark ezet. Wat was ik allemaolt neudig veur mien wasstraotie? Vanuut de douche greep ik shampoo, ziepe en een stuk of veier badhaanddoeken, leup slaopdronkend de trappe of en zette mien wasspul iene veur iene op ’t aanrecht. De waterkoker zette ik an, waornao ik een old ofwasblikkie en maotbeker uut de kelder grepe. Zo! Dat was al een mooi begun, dochtte mij. ’t Leek mij haandig eerst mien haornen te wassen, daornao mit ’t zölfde ziepwater mien lief te soppen, nei gekookt water te pakken en vervolgens mien haornen weer uut te spulen. Zo gedacht, zo geschiedde! Nao een klein uurtie ziepen, soppen, speulen en sponzen was de keukenvloere kletsnat, ’t aanrecht een zooigie en ikke dikke verkleumd, mar redelijk schone. Zölfs mien haor leek gien ziepresten meer te bevatten. ’t Was mij wel goed zo. Gehaost steuf ok ikke de deure uut.

An ’t ende van de middag kwamen de Baos en ikke menare weer tegen bij oonze achterdeure. Hij mit zien laptop onder de linkernarm, ikke mit de huussleutels in mien rechterhaand. ‘Gung ’t vanmorgen een beetie mit oe mien maagie?’ vreug e intied e mij een smok gaf. Tegeliekertied besnuffelde e mien frisse haornen as was e een hondtie op jagerspad. ‘Hej oen toefie haor ok ewassen? Ie roekt wel lekker mu’k zeggen!’ Mit a’k de deure van ’t slot deud antwoordde ik da’k ’t mar een hiel gelazer vund. Dat gemot in de kolde, bij ’t aanrecht.

‘Mar ’t was wel makkelijk da’k oe al wat klaorezet har, toch?’ Ik vreuge mij warkelijk waor of wat hij daormit bedoelde. Want ik har bij mien weten gien shampoo, ziepe, blikkie of borstels eziene die der niet deur mijzölf neerelegd waren.

Metiene nao binnenkomst in de keuken greep ik de eerpels uut de kelder en de slaot en de karbonaden uut de koelkaste en legde ze op de leste vrije 20 cm2 op ’t aanrecht. Haah haandig, dacht ik bij mijzölf. De slaotkomme stiet ter ok al. Die zul de Baos vanmorgen wel uut de ofwasmechiene etrökken hebben. Op de radio zung Freddy Mercury I want to Break Free intied e an ’t stofzoegen was. Diep in gedachten verzünken zung ik mit hum mit. Zonder stofzoeger, mar mit mien olde herdertie. Umme een paar eerpels van heur jassie te verlössen. Die waren ok al Free ebrèuken, wat mij betröf. ’t Putie slaot höld ik op de kop boven de slaotkomme, waornao ik de karbonaden insmeerde mit kruden. Intussen meuk de Baos de holtkachel an. Vanaovend zul de kolde oons niet aoverheersen. Dat was ien ding wat zeker was.

Een dik half ure later zaten wij tegenaover menare an de keukentaofel. De eerpels, slaot en karbonaden tussen oons in. As een stellegie hongerige wolven schöpten wij oonze borden vol en begunden graoperig an oonze maoltied. ’t Ienege geluud dat der te heuren was, was ’t geknetter van de opkomende vlammen en ’t geschraap van oonze vorken.

‘Hoe hebbie vanmorgen oen haornen eigenlijks ewassen?’ vreug ik, mit’k een bladtie slaot in mien mond stopte. ‘Niet mit ’t ofwasblikkie en de maotbeker liekt mij zo. Die stunden ja nog in de kelder.’

‘Nee, die he’k ok niet epakt mien maj. Ik zee oe vanmorgen toch da’k alvaste wat klaor ezet har. Ik heb de slaotkomme gebruukt umme mien haornen in uut te wassen. Gung hiel goed jong! Mien kop pös ter hielemaolt in!’

Nou moi hè!

Yvonne Bijl-Hooijer

yvonnebijl.nl