Stolpersteine gelegd in Schutstraat, Zuiderweg en Alteveerstraat

Vrijdagmiddag 29 april jl startte in het auditorium van het TVM-gebouw een herdenking, met centraal het onthullen van Stolpersteine voor de vermoorde leden van de Joodse gemeenschap van Hoogeveen. Stolpersteine, letterlijk struikelstenen, zijn bedoeld om hun naam weer terug te brengen bij de laatste vrijwillige woning. In Hoogeveen zullen er pakweg 180 gelegd gaan worden, voornamelijk voor de Joodse gemeenschap. Ook andere Hoogeveense slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, waarvan duidelijk is dat ze op een directe wijze vermoord zijn door de nazi’s, kunnen zo herdacht worden. Omdat er per keer maar een beperkt aantal geleverd worden, is de legging uitgesmeerd over meerdere bijeenkomsten.

Sprekers als burgemeester Karel Loohuis en krijgsmachtsrabbijn David Gaillard stonden stil bij zowel het vermoorden van leden van de Hoogeveense Joodse gemeenschap als de actualiteit van moordpartijen in de Oekraïne. Burgemeester Loohuis: “Als Poetin en zijn generaals ook maar iets van gevoel in hun donder hebben, moeten ze Auschwitz bezoeken en beseffen dat hun acties ook tot zoiets lijdt. En dit mag nooit weer gebeuren.”
De 26 namen werden gelezen door Aleid Siepman en Esther Philipson, die speciaal met een deel van haar familie uit Israël was overgekomen. Het thema van Schindler’s List werd gespeeld door Selma Suruliz en Miriam Grasmeijer.

Krijgsmachtsrabbijn David Gaillard zou deze middag bij alle adressen het ‘Jiskor’ bidden, een Joods gebed voor de ziel van de doden. Hij legde uit – bij de stenen zelf – hoe het Joodse mensbeeld in elkaar zat. Het geloof in een eeuwig voortlevend deel van ons, onze ziel, vertrouwt erop, dat deze een goede plaats zal krijgen. Moge de ziel gebundeld worden in de bundel van het eeuwige leven. De wandeling langs de adressen werd een ritme van handelen en emoties. Bij alle adressen werden de steentjes verhuld door een speciaal gemaakte quilt. Het quilt werd opgevouwen. De namen werden nog een keer gelezen. Maar waar twee het zelfde zeggen… Het gebed voor de doden klonk.  Er werden witte rozen bij gelegd. Emoties liepen soms hoog op bij de familie Philipson, zoals bij het noemen van Selina Philipson, dochter van de Isaac Philipson, de laatste rabbijn van Hoogeveen.

Op de website van de stichting Hoogeveense Herdenkingsstenen (ook op Facebook) https://www.hoogeveenseherdenkingsstenen.nl is alle info over de Hoogeveense stenen terug te vinden.

Foto en verslag: Jan Penninkhof