Kantlijn: Capituleert Hoogeveen voor marktwerking die Bethesda sloopt?

Hoogeveen – Voor huisarts Ben Luten uit Hoogeveen lijkt de strijd gestreden. Via de Hoogeveensche Courant maakt hij duidelijk hoe hij tegen de ontwikkelingen rond ziekenhuis Bethesda aankijkt. Kort samengevat zegt hij: “Het is niet leuk, maar we kunnen beter meebewegen.” Een huisarts die zich jarenlang kritisch heeft getoond en nu zo’n ommezwaai maakt. Dat stemt tot nadenken.

Door: Frits Kappers

Voor dat nadenken gebruik ik bij voorkeur mijn schrijfsels. Met mijn vingers op de toetsen komen mijn diepste drijfveren naar boven, uit mijn onderbewustzijn, zonder tussenkomst van mijn brein. Dat is lang niet altijd strategisch even verantwoord.
“Onze emoties hebben wij ten gerieve, en ons brein hebben wij om ons niet door onze emoties te laten misleiden,” hield een oude oom mij in zijn laatste maanden voor. Feitelijk probeert Luten ons hetzelfde te zeggen. Zijn boodschap is – iets minder kort samengevat – “We zijn al veel kwijt. Heel veel. Dat doet mij pijn, daar ben ik zelfs kwaad over. Maar als we nog wat willen redden voor Hoogeveen moeten we zorgen dat we aan de tafel zitten waar de keuzes gemaakt worden.”

Mijn brein vertelt mij dat Luten gelijk heeft en mijn onderbewustzijn laat weten dat ik het daar niet mee eens wil zijn. Daarvoor zijn de ervaringen van de afgelopen zesenhalf jaar verantwoordelijk. Wie sprak met Treant kan onmogelijk beweren dat die gesprekken iets positiefs voor Hoogeveen hebben opgeleverd.
Het actiecomité heeft altijd gewaarschuwd voor de salamitactiek, waarbij steeds een flinterdun plakje van de worst wordt afgesneden. Zo dun dat je niet direct in de gaten hebt dat de worst kleiner wordt. Tot je ineens ziet dat er bijna geen worst meer over is. Daarom geloof ik niet dat aan de tafel waar de keuzes gemaakt worden voor Hoogeveen iets te halen valt.

Plaatsnemen aan die tafel is in mijn ogen capituleren voor machthebbers die mij zijn opgedrongen door de marktwerking, die ons in 2006 ook al is opgedrongen. Bedacht door CDA en VVD en ingevoerd door VVD, D66 en PvdA in de paarse periode, die zo zwart uitpakt voor het publieke domein in Nederland. Niet alleen in de zorg, ook in het onderwijs, het openbaar vervoer, en de sociale woningbouw heeft die marktwerking meer kapot gemaakt dan ons lief is. Probeer als jong volwassene, maar eens een huurwoning te bemachtigen om een gezin te stichten.

Gaat Hoogeveen nu werkelijk capituleren voor de machthebbers? Gaan wij bij Treant aan tafel wat kruimels veilig proberen te stellen? Ik vrees dat die houding een historische blunder zal blijken te zijn. Gelet op de woede, die onder de mensen in Hoogeveen leeft, valt een reusachtig patiëntenverlies te verwachten. Zelf houdt Treant rekening met een verlies van 25%, ik vrees voor hen dat het veel hoger zal uitpakken. Stadskanaal zal de weg naar Scheemda kiezen. Niet naar Emmen. Hoogeveense zwangeren hebben inmiddels de routes naar Assen, Zwolle en Hardenberg gekozen. Naar volle tevredenheid, zo blijkt uit de reacties.
Maar ook al zou het “slechts” 25% zijn, dan nog betekent dit dat er 25% minder inkomsten zullen zijn voor de vrijgevestigde specialisten. Zij zijn zelfstandige ondernemers en worden betaald naar productie. In een markt waarin het aanbod van specialisten te klein is, zal Treant derhalve specialisten gaan verliezen aan andere ziekenhuizen. Da’s logisch, zou JC gezegd hebben. De overblijvende specialisten zullen daardoor te maken krijgen met een hogere dienstbelasting wat simpel verwoord neerkomt op vaker dienst draaien en minder vaak vrij zijn.
Ik voorspel dat dit voor Bethesda en Refaja desastreus uit zal pakken. Juist omdat het zo logisch en begrijpelijk is als Treant zal zeggen: “Onze specialisten gaan gebukt onder een te zware dienstbelasting, die de kwaliteit van de door hen geleverde zorg bedreigt. Om die kwaliteit te waarborgen moeten we helaas de zorg verder afschalen in Hoogeveen en Stadskanaal.” Dat is hoe de markt werkt. Er blijven straks alleen poliklinieken over, want die vormen het visnet, waarin patiënten voor Emmen moeten worden gevangen.

In die markt, waarde lezer, speelt u een rol. U kunt zelfs de hoofdrol spelen. U bent namelijk koning in die markt. Dat de klant koning is, weten wij allemaal. Dat uw geld bepaalt welk bedrijf overleeft en welk bedrijf niet is u vast wel bekend. Uw keuzes op het gebied van de ziekenhuiszorg, die u hopelijk zelden nodig zult hebben, hebben precies hetzelfde effect. Men zal u waarschuwen: “Als u massaal Treant de rug toekeert, verdwijnt Bethesda vanzelf. Mogelijk kost het zelfs Treant de kop. En dan?” Bestuursvoorzitter Rolf de Folter probeerde de gemeenteraad in Hoogeveen zelfs op te dragen er voor te zorgen dat “mensen niet bij Treant weglopen.”
U staat voor een groot dilemma. Of u wilt of niet. En dat dilemma luidt kort samengevat: “Capituleert Hoogeveen voor de marktwerking, die Bethesda sloopt?” U hebt het voor het zeggen. Neemt u genoegen met de kruimels of niet? Bethesda is ondertussen bijna zoals een schelp op het strand. Mooi, maar leeg.