Een foto aan de Kerkhoflaan in Hollandscheveld
Hoogeveen-In het gemeentearchief van Hoogeveen trof ik vorige week deze foto aan van de Kerklaan in Hollandscheveld. De Kerklaan vormt de noordelijke begrenzing van de Begraafplaats in Hollandscheveld, maar maakt niet deel uit van de begraafplaats zelf.
De Kerklaan betreft de huidige (geasfalteerde) Kerkhoflaan of Karkhofdiek De begraafplaats van Hollandscheveld heeft Vincent van Gogh bezocht en getekend op zaterdag 15 september 1883. Mogelijk bereikte Vincent van Gogh via de Kerklaan het laantje op de Begraafplaats van Hollandscheveld. Het Zuidelijke deel van de laan op de begraafplaats is bereikbaar via het Rechtuit. Vincent van Gogh schreef in zijn brief aan zijn broer Theo (CL: 325, zondag, 16 september 1883): “Evenwel er is een ingang – een kort laantje en dan komt men op een aantal graven begroeid met bunta en heide. Velen gemerkt met witte palen waarop de namen staan.” Deze foto betreft dus de Kerkhoflaan. Op de achtergrond staan twee figuren. Is een van hen Vincent van Gogh ? Wie weet. De figuren herken ik niet direct. De vraag is hoe oud deze foto is. Is de foto genomen in september of is het toch een zomers tafereel ? Er is blad aan de boom en het is een zonnige dag. Vincent van Gogh bezocht de begraafplaats in Hollandscheveld ook op een zonnige dag. De dag hierna, zondag 16 september 1883, was een grauwe dag. In 1853 zijn eiken geplant aan de Kerkhoflaan. Deze eiken zijn hier aan weerszijden van het zandpad te zien. Aan de dikte en lengte van de eiken te zien zou ik zeggen dat de foto is gemaakt rond 1883-1910. De naam van de fotograaf ontbreekt helaas. Ook is er geen (glas) negatief aanwezig. Een jaartal ontbreekt ook. De foto is van een goede kwaliteit en legt de nadruk op de lommerrijke laan. Maar er waren dus meer lanen. Zo was er ook een laan tussen de hervormde kerk in Hollandscheveld en de toenmalige pastorie. Het geheel van lanen op en rondom de begraafplaats gaf de begraafplaats van Hollandscheveld een schilderachtig aanzien. In de Provinciale Drentsche en Asser Courant d.d. 16 mei 1883 staat: “schilderachtige” Kerklaan. Het romantische aanzien van de begraafplaats van Hollandscheveld maakte dat de Begraafplaats van Hollandscheveld in 1883 aantrekkelijk was voor wandelaars, toeristen en dagjesmensen. Interessant om deze foto te vinden in het jaar (2023) dat wordt herdacht dat Vincent van Gogh 140 jaar geleden in Drenthe arriveerde. Vincent van Gogh arriveerde op 11 september 1883 in Hoogeveen en bezocht hierna ondermeer Nieuw- Amsterdam en Zweeloo. Vincent van Gogh vertrok na een paar maanden in Drenthe gewoond te hebben naar zijn ouders in het zuiden van het land.
Ronald Wilfred Jansen, Foto: Gemeente archief Hoogeveen
