Eenmalige energietoeslag voor inwoners uit Hoogeveen met een inkomen rond bijstandsniveau

Het kabinet heeft op 10 december 2021 laten weten dat het voor minima een eenmalige energietoeslag van € 200,- per huishouden wil gaan verstrekken. Gemeenten hebben de taak gekregen om deze toeslag uit te betalen als categoriale bijzondere bijstand. Om dit voor gemeenten mogelijk te maken moet de Participatiewet aangepast worden.

Op 25 februari heeft minister Schouten het wetsvoorstel voor deze wijziging voor spoedadvies naar de Raad van State gestuurd. Daarbij heeft zij aangegeven dat het
gemeenten vrij staat om te anticiperen op de wetswijziging. Een aantal gemeenten is daar ook al daadwerkelijk mee begonnen. Op 11 maart 2022 heeft de rijksoverheid een kamerbrief verstuurd waarin zij aangeeft de eenmalige energietoeslag te willen verhogen naar € 800,-. Gemeenten ontvangen hiervoor middelen via het gemeentefonds. Tot de doelgroep behoren huishoudens met een inkomen tot 110% van het sociaal minimum, maar de definitieve vaststelling van de doelgroep voor de toeslag moet nog plaatsvinden.

Gelet op het groeiende aantal signalen dat gemeenten van samenwerkingspartners ontvangen over huishoudens die in de problemen komen als gevolg van stijgende energiekosten,
wordt voorgesteld alvast over te gaan tot het uitkeren van de eenmalige energietoeslag. Het doel hiervan is om de bestaanszekerheid voor een deel van de minima in de gemeente Hoogeveen te bevorderen en het voorkomen van problematische schulden als gevolg van de hoge energielasten. De staatssecretaris heeft aangegeven middels een brief aan de Tweede Kamer met gemeenten in gesprek te gaan. Steeds meer gemeenten gaan inmiddels over tot een ruimere vrijlating dan de 110%.

De financiële voor gemeenten 

De dekking voor dit voorstel komt uit de nog te ontvangen rijksmiddelen voor de eenmalige energietoeslag. Op het moment van dit voorstel weten we nog niet precies welk bedrag t.b.v. de eenmalige energietoeslag wordt toegevoegd aan het gemeentefonds. Dit wordt in de meicirculaire bekend gemaakt. Daarnaast heeft het Rijk tot nu toe geen middelen ter beschikking gesteld voor de uitvoering. Met de ambtshalve verstrekking van de toeslag van € 800, is € 640.000,- gemoeid (800 uitkeringsgerechtigde huishoudens * € 800. Dit bedrag financieren we als gemeente
voor. Het Rijk heeft voor de regeling een bedrag van € 679 miljoen beschikbaar gesteld. In de meicirculaire wordt dit bedrag via de verdeelsleutel van de bijzondere bijstand verdeeld
over de gemeenten. Als gemeente Hoogeveen de verdeelsleutel er op loslaat dan betekent dit een tegemoetkoming van € 2,3 miljoen voor Hoogeveen. Hier moeten zowel de uitvoeringskosten als de tegemoetkoming voor de toeslag uit worden bestreden.

Alternatieven
Het alternatief is om geen energietoeslag te verstrekken. Huishoudens kunnen dan in de problemen komen vanwege hoge energielasten met waarschijnlijk het gevolg dat mensen
met hoge schulden worden geconfronteerd en daardoor grote toename in de schuldhulpverlening.