RvEC bouwt met leerlingen en ouders aan sterk burgerschapsonderwijs 

Hoogeveen – “Onderwijs gaat om meer dan een diploma halen. Persoonlijke en sociale ontwikkeling om volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving, zijn minstens zo belangrijk. Daar draait burgerschapsonderwijs om en daar werken we op het RvEC hard aan”, vertelt Ineke Renkema, docente Frans op locatie Bentinckspark. “Burgerschap gaat over de manier waarop mensen met elkaar samenleven, ook als ze heel verschillend zijn of denken. Jongeren moeten leren en vooral ook oefenen hoe ze zich (willen) verhouden tot anderen en hoe ze (willen) omgaan met de maatschappij. Op onze school besteden we hieraan veel aandacht en willen we de stem van leerlingen en ouders hierin steeds sterker laten klinken.” 

Waar denk je aan bij burgerschap? Deze vraag stelde Ineke aan leerlingen van het RvEC. “Hun antwoorden waren divers”, zegt Ineke. “Leerlingen denken onder andere aan mensen en hoe zij met elkaar omgaan, aan normen en waarden, aan samenwerken en er voor elkaar zijn. Burgerschap heeft te maken met hoe je je verhoudt tot anderen en tot wat anders is, in de breedste zin van het woord.”

Bouwplaats van de samenleving 

“Een school is een oefenplaats voor democratie, een bouwplaats van de samenleving”, vervolgt Ineke. “Burgerschap is geen vak, maar zonder twijfel een thema dat thuishoort in het onderwijs. Om zich te ontwikkelen en een goede, zelfstandige bijdrage te kunnen leveren aan de samenleving, is het belangrijk dat leerlingen op school ontdekken, oefenen, leren en reflecteren. Het doel daarvan is om leerlingen te laten groeien in burgerschapsvaardigheden. Daarbij kun je denken aan zorg dragen voor elkaar en onze wereld, oplossingsgericht denken en werken, grenzen durven verleggen, leren omgaan met tegenslagen en verschillen erkennen en daar respectvol mee omgaan. Hoe iedere leerling zich daarin ontwikkelt ligt niet vast, je kunt het doel ‘goed burger’ niet behalen.”

In gesprek 

Burgerschap zie je niet terug op het lesrooster en leerlingen halen er geen cijfer voor, maar het is volgens Ineke te vinden in veel lessen. “Uiteraard bij de zaak- en maatschappijvakken, maar ook bij GMF (godsdienst, maatschappijleer en filosofie) bijvoorbeeld, waar veel ruimte is voor dialoog, discussie en debat en in literatuurlessen waarin leerlingen zich leren verplaatsen in situaties van anderen. Vaardigheden als redeneren, argumenteren en presenteren komen onder meer bij Nederlands aan de orde, maar ook exacte vakken hebben raakvlakken met burgerschap. Denk bijvoorbeeld aan onderwerpen als genetica, algoritmen en gender. Het gesprek daarover voeren, wordt vanuit school zeker aangemoedigd.”

Krachten bundelen 

Het RvEC is ambitieus in het versterken van samenhang in het burgerschapsonderwijs. “We vinden het belangrijk dat leerlingen, ouders en medewerkers ervaren dat zij deel uitmaken van een groter geheel en zich verbonden voelen. Daarom willen we gezamenlijke activiteiten organiseren, waarin we elkaar zien en horen. Leerlingen willen we laten meedenken en -beslissen over de visie op het burgerschapsonderwijs in onze school en de uitwerking daarvan. Voor welke burgerschapsthema’s zou meer aandacht moeten zijn en welke activiteiten – binnen en buiten de les en ook binnen en buiten de school – kunnen daaraan gekoppeld worden? In sterk burgerschapsonderwijs hebben we leerlingen en hun ouders hard nodig. We bundelen onze krachten graag om het burgerschapsonderwijs zo sterk mogelijk vorm te geven.”

Op de foto: Ineke Renkema.