Opinie: Rapport Sociaal Domein Tussen hoop en vrees
Het nieuwe verslag over het sociale domein van het huidig zakencollege van Hoogeveen loopt van 2022-2025, dus de periode tussen de Tweede Kamerverkiezingen. Het rapport is er vooral op gericht de kosten in het sociale domein onder controle te krijgen door in hun ogen maatwerk te leveren d.w.z. men krijgt wat men ‘nodig heeft’, niet waar men recht op heeft.
Gehamerd wordt op zelfredzaamheid van de burger met ondersteuning van zijn netwerk. Steeds wordt naar voren gehaald dat vertrouwen, de burger en de klant centraal moet worden gesteld. Opvallend het gescherm met mooie termen als domeinoverschrijdende blik en het herhaaldelijk inpeperen van noodzaak het versterken van de sociale basis. Snapt iemand dat ?
Flagrant zijn ook de talloze bijlagen en het ontbreken van een financiële onderbouwing.
Het past in de visie van een neoliberaal kabinetsbeleid die gericht is op kostenbeheersing.
Vandaar dat het Rijk vanaf 2015 taken in het sociale domein heeft overgeheveld naar de gemeente. Het betreft de werkvelden WMO, participatiewet en de Jeugdzorg. Het lijkt er op dat de gemeente Hoogeveen nog steeds in financieel zwaar weer zit en moeite heeft de zaak
te behappen. In het rapport wordt zelfs gemeld dat de tekorten op de beschikbare rijksbijdragen elk jaar toenemen. Dit lijkt me niet een erg rooskleurig beeld. Dat kan ook niet want veel mensen in Hoogeveen zitten in grote financiële problemen door stijgende lasten (zorgverzekering, huurlasten, energielasten) en het achterblijvende van hun inkomsten.
Het stemt me dan ook niet optimistisch, daar het verslag de termijn tot 2025 betreft en de gemeente Hoogeveen er blijkbaar van uitgaat dat het harde liberale beleid in stand blijft.
Ik weet ook niet of het gemeentelijke beleid goed werkt. Ik denk o.m. aan de hulpverleners van Stichting Welzijnswerk in Hoogeveen die veel tijd kwijt zijn met het afsluiten van contracten, tijd die men beter had besteed aan contact met mensen met een hulpvraag. Het rapport ademt een wirwar van organisaties: kost bureaucratie niet veel geld ? Ook is het
vertrouwen in de overheid, ook die in de gemeentelijke politiek van Hoogeveen niet groot.
Mede veroorzaakt door (vermeende) slechte behandeling door de sociale dienst, abrupte bezuinigingen (zie p. 155 e.v.) op bijvoorbeeld schrappen activiteitenfonds, stoppen met re-integratievoorzieningen, minder medische keuringen cliënten en de enorme bureaucratie in de jeugdzorg. Ook heerst er veel twijfel over de deskundigheid van veel gemeenteambtenaren
die zich mengen in de privéwereld van mensen die hulp vragen en vervelende vragen stellen.
Ook staat de zorg erg onderdruk en schakelen verzorgingshuizen en SWW noodgedwongen vrijwilligers in. Ook de opstelling van het stadsbestuur jegens Bethesda galmt nog na. De participatiewet was bedoeld om iedereen aan het werk te krijgen onder de slogan werk voor inkomen. Dit leidde echter tot meer flexibele werk, lagere netto inkomsten, toenemende bestaansonzekerheid en interen op sociale werkplaatsen met als gevolg ondermeer sociale isolatie. Mensen moeten fatsoenlijk beloond worden om ook de huur en uitstapjes te betalen. Burgers voelen zich veelal niet gehoord en voelen zich vaak in hun portemonnee gepakt. Beter is volgens mij in te zetten op een sociaaldemocratisch beleid waarin iedereen meedoet en waar iedereen recht heeft op een fatsoenlijke betaalbaar huis en respectvolle behandeling.
Dat vraagt ook een herwaardering van het ooit in Nederland opgebouwde sociale stelstel. De sociale basis ligt bij een degelijk en fatsoenlijk bestuur waar de burger van afhankelijk is.
Ronald Wilfred Jansen, Hoogeveen
