Ondersteuning kwetsbare groepen in verband met corona

Inwoners met psychische problemen en met een (verstandelijke) beperking zijn extra getroffen door de coronamaatregelen.
Uit verschillende panels van cliëntorganisaties blijkt dat de coronacrisis grote impact heeft op het sociaal en mentaal welbevinden van kwetsbare groepen. Zo geeft 73% van de deelnemende cliënten in een onderzoek van MIND aan dat er negatieve gevolgen zijn op hun psychisch welbevinden en bijna driekwart dat de coronacrisis negatieve gevolgen heeft voor hun sociale contacten.

Uit onderzoek van Ieder(in) blijkt dat 41% van de mensen met een chronische ziekte of beperking toename van stress/psychische klachten ervaart. De verwachting is dat de druk op het sociaal en mentaal welzijn van deze groepen kwetsbare mensen tijdens en na de coronacrisis hogere zorgkosten met zich mee zal brengen.

In Drenthe is behoefte aan “herstelactiviteiten” voor mensen met psychische aandoeningen. Het gaat dan om lotgenotencontact, zelfhulpgroepen, cursussen, trainingen e.d. gericht op ontwikkeling en ontplooiing in een veilige omgeving met lotgenoten. Dit  lijkt uit een ‘Haalbaarheidsonderzoek Herstelacademie Drenthe’ dat is uitgevoerd door ervaringsdeskundigen. Het Rijk heeft eenmalig €155.215 in het gemeentefonds gestort voor extra begeleiding en ondersteuning van mensen die psychisch kwetsbaar zijn en mensen met een (verstandelijke) beperking.

Het betreft een eenmalige impuls. Er is geen budget voor structurele financiering van de activiteiten. Dat betekent dat op termijn de activiteiten moeten worden gefinancierd door andere organisaties of de deelnemers zelf. Gemeentelijke financiering kan worden overwogen als de activiteiten aantoonbaar leiden tot minder
vraag naar Wmo-voorzieningen zoals begeleiding of dagbesteding. Het aanbod aan ontspannings- en ontmoetingsactiviteiten voor kwetsbare inwoners is door de gemeentelijke bezuinigingen onder druk komen te staan. Activiteitensubsidies voor verstandelijk gehandicapten en de subsidie voor de inloopvoorziening voor ggz-cliënten zijn dit jaar beëindigd.

Het kabinet heeft een ‘Steunpakket sociaal en mentaal welzijn en leefstijl’ opgesteld (4e compensatiepakket corona). Het pakket is bedoeld om de gevolgen van de
coronamaatregelen op het sociaal en mentaal welzijn van kwetsbare inwoners te dempen en structurele schade van de maatregelen zoveel mogelijk te voorkomen. Het pakket bestaat uit 3 actielijnen waaronder “intensivering initiatieven welzijn kwetsbare groepen”. In deze actielijn gaat het onder meer om de volgende
samenhangende acties:
1. intensiveren aanpak eenzaamheid;
2. extra begeleiding en ondersteuning van mensen die psychisch kwetsbaar zijn en
mensen met een (verstandelijke) beperking. Hierbij wordt gedacht aan:
• alternatieve dagbesteding om structuur te creëren in de dag;
• het bieden van passend vervoer;
• extra ambulante begeleiding om proactief mentale en sociale problemen op te
sporen (extra huisbezoeken);
• extra (begrijpelijke) informatievoorziening over wat kan en mag en veilig is.
De bedoeling is dat zoveel mogelijk wordt aangesloten bij bestaande initiatieven en
trajecten.
Vanuit het steunpakket zijn de volgende eenmalige bedragen toegevoegd aan de
algemene uitkering van het gemeentefonds in 2021:
• bestrijden eenzaamheid ouderen €127.237
• extra begeleiding/ondersteuning kwetsbare groepen €155.215

In de gemrap wordt voorgesteld om het bedrag van €127.237 aan te wenden voor het actieprogramma “Eén tegen Eenzaamheid” conform de raadsmotie van 25 maart 2021. Voor de besteding hiervan wordt een subsidieregeling opgesteld. Bij de gemrap wordt tevens voorgesteld om van de €155.215 een bedrag van €14.462 te besteden aan het programma Optimaal Leven. Deze eenmalige financiële bijdrage is noodzakelijk om het programma in 2021 te kunnen continueren. Optimaal Leven biedt ondersteuning aan mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen gericht op welbevinden, medisch herstel en maatschappelijk herstel op alle levensdomeinen. Deze brede laagdrempelige aanpak biedt juist aan psychisch kwetsbare inwoners extra begeleiding die in corona-tijd nodig is. Het is gewenst om ook aan inwoners met psychische problemen en inwoners met(verstandelijke) beperkingen extra activiteiten aan te bieden ter bevordering van het
psychisch welbevinden en de sociale contacten. Hiervoor zal een subsidieregeling worden opgesteld afgestemd op de behoefte van de doelgroep. Ook zal afstemming plaatsvinden met de subsidieregeling die wordt opgesteld voor activiteiten ter bestrijding van eenzaamheid onder ouderen.