Uitzonderingen mondkapjesplicht voor mensen met een beperking of ziekte

Mondkapjesplicht in Nederland

In Nederland is er vanaf 1 december een mondkapjesplicht op veel plekken. Bijvoorbeeld in winkels of de bibliotheek.

Uitzonderingen voor dragen mondkapje

Er geldt een uitzondering voor mensen die vanwege hun beperking of ziekte geen mondkapje kunnen dragen. Het kan zowel om zichtbare, als onzichtbare beperkingen of ziektes gaan. Concreet gaat het om:

• Mensen die vanwege hun beperking of ziekte fysiek niet in staat zijn een mondkapje te dragen of op te zetten. Bijvoorbeeld door een aandoening aan hun gezicht;
• Mensen die door het dragen van een mondkapje last krijgen van hun gezondheid. Bijvoorbeeld door een longaandoening;
• Mensen die ernstig ontregeld raken van het dragen van een mondkapje. Bijvoorbeeld vanwege een verstandelijke beperking of psychische aandoening;
• Begeleiders van mensen die afhankelijk zijn van non-verbale communicatie, zoals liplezen.

Bewijs voor uitzondering laten zien

Of u onder de uitzondering valt, hangt af van uw persoonlijke situatie. Dat betekent dat u zelf moet aantonen waarom u in aanmerking komt voor uitzondering van de mondkapjesplicht.  Medewerkers van politie, boa’s maar ook personeel van een winkel of van een OV-bedrijf kunnen u vragen om dat aannemelijk te maken. U kunt het op verschillende manieren aantonen. U kunt bijvoorbeeld uw hulpmiddel of medicatie tonen. Of een briefje van uw arts, zorgverlener of zorgorganisatie. Of een bewijs van een recente afspraak met arts. Als u maar aannemelijk maakt dat u niet aan de verplichting kunt voldoen.

Medische gegevens laten zien niet verplicht

U bent niet verplicht om medische gegevens te laten zien, maar dat kan wel. Als u liever geen medische gegevens toont, dan moet u een andere manier gebruiken om aan te tonen dat u onder de uitzondering valt

Gevolgen van niet aantonen aandoening

Als u niet kan of wil aantonen dat u onder de uitzondering valt, dan moet misschien wel de ruimte verlaten of kunt u een coronaboete krijgen. Medewerkers van politie, boa’s maar ook personeel van een winkel of van een OV-bedrijf moeten namelijk kunnen controleren of u onder de uitzondering valt.

Niet eens met een coronaboete

Krijgt u een bekeuring omdat u geen mondkapje op had? U kunt in verzet gaan tegen deze coronaboete.

Medische verklaring nodig in vliegtuig

In het vliegtuig zijn mondkapjes verplicht. Kunt u om medische redenen geen mondkapje dragen? Vliegtuigmaatschappijen kunnen dan wel vragen om een verklaring van een arts. Neem contact op met uw luchtvaartmaatschappij als u hier vragen over heeft.

Geen kaartje voor vrijstelling kopen

Er zijn bedrijven actief die zogenaamde vrijstellingskaarten verkopen, maar deze kaarten hebben geen officiële status. Uw eigen persoonlijke situatie bepaalt of u onder de vrijstelling valt en u kunt zelf het beste inschatten hoe u dat kunt aantonen. U hoeft daarvoor geen vrijstellingskaart te kopen.

Faceshields

Een spatscherm (faceshield) bedekt de neus en mond niet volledig, en geldt daarom niet als wettelijk alternatief voor een mondkapje. Bekijk welke mondkapjes goed zijn om te gebruiken.

Als u vanwege uw beperking of ziekte geen mondkapje kan dragen, maar wel een faceshield, dan mag u daar wel voor kiezen. Handhavers zullen u dan misschien niet meer vragen om aanvullend bewijs, omdat u hiermee laat zien dat u graag een bijdrage levert aan de naleving van de regels.

Een faceshield is op zichzelf niet voldoende bewijs dat u onder de uitzondering valt. Zorg ervoor dat u dat ook op een andere manier kan aantonen.

Winkels mogen u weigeren

Een winkel is een publieke binnenruimte. Daardoor is het dragen van een mondkapje vanaf 1 december ook in winkels verplicht. Een winkel mag mensen zonder mondkapje te weigeren. Maar als u kunt aantonen dat u onder de vrijstelling valt dan mag u uiteraard gewoon boodschappen doen. Supermarkten hebben speciale openingstijden voor kwetsbare doelgroepen.

Een winkelier is binnen de wettelijke mondkapjesplicht niet verplicht om handhavend op te treden als u geen mondkapje draagt in de winkel. U kunt dan ook geen boete krijgen van een winkelier, dat kunnen alleen de handhavers. Wel mag een winkelier u vragen of u een geldige reden heeft om geen mondkapje te dragen.

Bron: Rijksoverheid