De ondergang van Bethesda: 3 De rol van de politiek

Mijn betrokkenheid bij de ontwikkelingen in Bethesda begon in september 2012 met het artikel waarin toenmalig hoofdredacteur van de Hoogeveensche Courant, Berend Henk Huizing, de lakse houding van de gemeenteraad hekelde en mondige burgers van Hoogeveen opriep om op te staan en van zich te doen horen. Achteraf heb ik weleens betreurd dat ik toen, impulsief als ik kan zijn, gehoor heb gegeven aan die oproep, want veel van wat ik daarna leerde was ontluisterend.

Door Frits Kappers

Mijn petitie was gericht aan de gemeenteraad, omdat ik die beschouw als de frontsoldaten van ons dorp. Zij behoren actief te zijn en zo nodig de strijd aan te gaan als de belangen van ons dorp worden bedreigd, hetgeen aan het begin van de jaren 10 het geval was, en niet zo’n klein beetje ook.

De gemeenteraad had besloten om met één stem te spreken en voor die stem de stembanden van CDA fractievoorzitter Henk Reinders te gebruiken. Direct na het uitlekken van de houtskoolschets waaruit bleek dat men Bethesda wilde uitkleden en slechts een dagziekenhuis in Hoogeveen wilde achterlaten liet Reinders er geen gras over groeien. Op RTV Drenthe riep hij de bevolking die bij Achmea (Zilveren Kruis) verzekerd was op, om zich maar eens af te vragen of men wel bij de goede verzekeraar zat. Ook liet hij op Radio Hoogeveen in het programma Ontbijt met Politiek Geruis horen dat als ZLM Bethesda zou uitkleden er oorlog van zou komen. Holle vaten klinken hard, want van die oorlog kwam niks en de gemeente bleef gewoon haar behoeftigen bij Achmea verzekerd houden. Ik kreeg o.a. van Hendrikus Loof (PvdA) te horen dat ik mijn pijlen richtte op de verkeerde schietschijf. De woorden van Loof bleken leidend. De gemeenteraad verschool zich achter de machteloosheid van “Daar gaan wij niet over.” Men leek mij de petitie meer kwalijk te nemen dan dat men ZLM de houtskoolplannen kwalijk nam.

Op de website van de Hoogeveense afdeling van het CDA viel plotseling te lezen dat “we in overleg met petitionaris Frits Kappers zijn getreden om samen te werken.” Dat was een leugen, want toen dat werd geschreven was er nog nooit met mij gesproken. Ik sprak Reinders daarop aan nadat ik met hem aan tafel had gezeten bij Margriet Benak in het programma Cassata, maar de man was onvermurwbaar. Het was geen leugen, want hij zag dat anders. Het bleek erg moeilijk om de gewraakte leugen van de CDA website te laten verdwijnen. Meerdere mailtjes in steeds bozere bewoordingen van mijn kant leidden er toe dat Reinders mij (’s avonds laat) belde om te vragen wat er toch aan de hand was dat ik de webmaster van het CDA zo lastig viel.

Over en weer moesten wij leren. De raad moest leren dat er openlijke en luide kritiek op haar functioneren kwam en ik moest leren om diplomatiek te doen. Reinders beriep zich immers steeds op de stille diplomatie die de raad hanteerde om te zorgen dat de Raad van Bestuur af zou zien van de snode plannen.

Intussen had Bianca Behr in opdracht van de afdeling Hoogeveen van de SP mij uitgenodigd om in een actiecomité plaats te nemen, dat los van de SP zonder last en ruggespraak zou functioneren. Dit werd haar door de overige fractievoorzitters niet in dank afgenomen. Omdat het gezien werd als een politieke zet met als doel zetelwinst. De uitnodiging om ook een lid beschikbaar te stellen voor het comité werd door alle partijen van de hand gewezen. Men bleef volharden in de lijn van de stille diplomatie onder aanvoering van Henk Reinders.

Het actiecomité ging van start met een ansichtkaartenactie richting Achmea. Met deze actie konden Achmea-verzekerden de verzekeraar laten weten dat hun houding inzake de toekomst van Bethesda leidend zou zijn bij de keuze van een nieuwe zorgverzekeraar in december. De actie lag in het verlengde van de woorden van Reinders op RTV Drenthe. In mijn naïviteit verwachtte ik dat de raad deze actie met graagte zou ondersteunen. De uitnodiging aan de fractievoorzitters om samen met het comité in de Hoofdstraat ansichtkaarten uit te delen aan het winkelende publiek werd echter van de hand gewezen onder verwijzing naar de stille diplomatie en verwoord als “het volgen van onze eigen weg om voor Bethesda op te komen.” Gefrustreerd heb ik toen op 4 oktober 2012 via mijn weblog in een open brief aan de fractievoorzitters de raad de maat genomen en het bij hen voorgoed verpest.

Op 4 januari 2013 werd ik uitgeroepen tot Hoogevener van het Jaar 2012 en als dankwoord hield ik een toespraak onder de titel Wij mogen niet zwijgen. Een toespraak die mij via Twitter door CU raadslid Wim Warrink nogal kwalijk genomen werd, gezien de woorden Helaas ging Frits Kappers door met actievoeren. Wat wil je dan? Dat ik niet dankbaar gebruik maakte van het podium dat mij onverwacht in de schoot geworpen was? De relatie met politiek Hoogeveen is moeizaam gebleven. Groenlinks besloot tot mijn grote vreugde na een jaar om toch een lid voor het comité ter beschikking te stellen en Ben Buskes trad toe. Hij was met zijn politieke kennis een waardevolle aanwinst, naast Bianca Behr. Eind 2013 kwamen ook voormalig gynaecoloog Marnix Koppe en gepensioneerd huisarts Klaas Reenders het comité versterken en zij wisten de huisartsen Geert Rubingh en Douwe van der Werff te motiveren om ook toe te treden.

Van de zijde van de gemeenteraad kwam desondanks weinig medewerking. Dieptepunt hierin was zonder meer een bijeenkomst waarop Reenders en Koppe informatie over de gevolgen van het discussiestuk Locatieprofilering Treant aan de fractievoorzitters (of hun vertegenwoordigers) zouden geven. Op deze bijeenkomsten ontbraken, zonder afbericht (!) de vertegenwoordigers van CDA en Christenunie. Desgevraagd verklaarde het CDA achteraf “de bijeenkomst vergeten te zijn” en liet de Christenunie weten niet geïnteresseerd te zijn “omdat wij anders tegen de onderhavige problematiek aankijken dan het actiecomité.”

Het actiecomité had vele bronnen in het Bethesda ziekenhuis, zowel onder de artsen in de medische staf als onder het verplegend personeel. Zij bewezen keer op keer ons goed te informeren en wij namen hun waarschuwingen dan ook heel serieus.
Toen duidelijk werd dat Hoogeveen de afdeling Intensive Care zou gaan verliezen heb ik op donderdagochtend om inspreektijd gevraagd, om de voltallige raad die avond van de dreiging op de hoogte te stellen. Die spreektijd werd mij geweigerd omdat het niet ging om een een punt dat op de agenda stond. Er restte niets anders dan de burgemeester te melden dat ik dan genoodzaakt was die avond de raadsvergadering te onderbreken en net zolang het woord te nemen tot ik de raad voldoende op de gevaren had gewezen. Of tot ik uit de zaal verwijderd zou worden.

Er werd een middenweg gekozen. Ik mocht mijn verhaal houden tijdens de 1e schorsing van de vergadering. Met name GB raadslid Be Okken fulmineerde in mailverkeer richting het presidium zeer tegen deze toezegging en hij verliet samen met Mevrouw Top van de Christenunie de vergadering voor ik het woord kreeg. Helaas heb ik nagelaten om mijn spreekbeurt op te nemen, omdat ik er van uitging dat ie via Radio Hoogeveen zou worden uitgezonden, maar meteen aan het begin van de schorsing werd de stekker er uit getrokken. Tot op de dag van vandaag weet ik niet met zekerheid wie daar opdracht toe heeft gegeven.

Mij is verweten dat ik chantage pleegde en dat ik de heer Loohuis onder druk had gezet, maar ik kon niet anders. Ik heb bij mijn huldiging als HvhJ 2012 beloofd dat ik nooit zou zwijgen als het om Bethesda ging. En het ging hier om Bethesda en niet zo zuinig ook. Ik heb de heer Loohuis niet onder druk gezet, hoewel hij dat wel zo noemde, maar ik heb hem rustig verteld dat als ik geen spreektijd kreeg ik die zou nemen, omdat ik dat nou eenmaal had beloofd. Zodoende kon mij niet verweten worden dat ik de raad onverhoeds overviel.

Is er dan helemaal niets goed gedaan door het gemeentebestuur en de raad? Jawel. De Tamboerbijeenkomst liet ondubbelzinnig duidelijk zien en horen hoe Hoogeveen over Treant dacht. Die bijeenkomst was door de gemeente georganiseerd. En daarna organiseerde de gemeenteraad nog een dialoogbijeenkomst met de bevolking in het raadhuis, waarbij Treant – tot grote ergernis van Mevrouw Carla van de Wiel – geen spreektijd kreeg. Het resultaat van die bijeenkomst, waar eenzelfde harde kritiek op Treant klonk als in de Tamboer was een brief aan de Raad van Bestuur en daar bleef het bij. Spoedig daarna liet de gemeente weten, dat een goed gesprek met Treant de lucht had opgeklaard.

In 2017 spraken Klaas Reenders en ik namens het actiecomité geregeld met wethouder Giethoorn en zijn ambtenaar. Wij waarschuwden hem regelmatig voor nieuwe afbraak. Toen ik Giethoorn tijdens de verkiezingscampagne voor de Gemeenteraadsverkiezingen van 2018 in de CDA verkiezingswinkel in de Hoofdstraat waarschuwde dat Treant inmiddels vergevorderde plannen had om verloskunde over te hevelen naar Emmen, hoonde hij die waarschuwing op hoge toon weg. Hij wist zeker dat Treant zulks nooit zou doen. Dat konden ze gewoonweg niet maken. En op 5 december 2017 verscheen in de Hoogeveensche Courant een artikel onder de titel Wethouder breekt lans voor Treant waarin Giethoorn onder meer meldt dat er veel goede ontwikkelingen zijn rond ziekenhuis Bethesda. Letterlijk zei hij: “We zijn absoluut op de goede weg.” Giethoorn deed deze uitspraak bij de presentatie van de Hoogeveense aanpak voor ouderenzorg.

Toen de artsen Post en Dam zich (o.a. met ellebogenwerk als beschreven in het vonnis van het Scheidsgerecht Gezondheidszorg inzake het ontslag van bestuurder Guus Bruins) een plaats in de medische staf hadden verworven, durfde de raad het niet aan om een toetsingsverzoek bij de Governancecommissie van het Scheidsgerecht neer te leggen, omdat sprake zou zijn van belangenverstrengeling. Het actiecomité heeft toen besloten verantwoordelijkheid en financieel risico te nemen door naar de commissie te stappen en een uitspraak te vragen. De vrees dat wij niet ontvankelijk verklaard zouden worden werd bewaarheid en dat was reden om het comité op te heffen. Maar wij hebben tot de laatste snik gestreden en niet passief toegezien hoe ons ziekenhuis werd leeggeroofd met instemming van overheid en zorgverzekeraars.

Tot slot: mij is in de loop der jaren vanuit kringen in en om de raad verweten dat ik wel kritiek heb, maar geen verantwoordelijkheid wil dragen. Meermalen is mij gevraagd, recent nog door Erik-Jan Kreuze van het CDA, wanneer ik als raadslid beschikbaar ben. Hoewel ik er van overtuigd ben daar totaal niet geschikt voor te zijn overweeg ik inmiddels serieus om mij in 2022 kandidaat te stellen. Als ik voldoende stemmen voor een zetel haal heb ik een mandaat en spreek ik namens… en dan zullen ze nog raar van de bok dromen. En voor alle duidelijkheid, ik weet nog niet of er een partij is die mij op de lijst wil zetten. Een toepasselijke verkiezingsleuze zou kunnen zijn: Kies deze luis in de raad!