Nieuwjaarstoespraak burgemeester Karel Loohuis
Hoogeveen – Donderdagmiddag was het gemeentehuis weer het toneel van de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie van de gemeente. Naast de bekendmaking van (jong) Hoogevener van het jaar gaf burgemeester Karel Loohuis de nieuwjaarstoespraak. Voor wie deze heeft gemist kan deze hieronder nalezen
Dames en heren,
Leuk u allemaal hier te mogen ontvangen in dit nieuwe jaar, in dit nieuwe decennium. Welkom! Namens het college, de gemeenteraad en alle medewerkers van Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen wens ik u een gezond, gelukkig en succesvol 2020 toe. We gaan er samen een mooi en goed jaar van maken.
Ik bedank ook dit jaar onze hulpdiensten en ons gemeentepersoneel. Omdat ik elk jaar weer blij ben dat zij zich inzetten voor uw en mijn veiligheid en bescherming. Opnieuw zijn vele medewerkers van de hulpdiensten en de gemeente bereid geweest zich in te zetten op één van de moeilijkste dagen van het jaar als het om de veiligheid van ons allen gaat. Over het algemeen is de jaarwisseling rustig verlopen. Behalve voor de Juliana van Stolbergschool. Triest om te zien dat deze school door brand is getroffen. Het onderzoek loopt nog. Namens ons allen wens ik de directie, medewerkers en kinderen en ouders van deze school veel sterkte de komende tijd. Ze weten dat ze op onze steun kunnen rekenen. Door snel ingrijpen van de brandweer is erger voorkomen. En dat geldt ook voor het zeer proactief optreden van vele hulpverleners en gemeenteambtenaren in de avond en nacht van Oud en Nieuw. Namens ons allen spreek ik hiervoor mijn dank en respect uit.
Dit jaar staan onze cultuurorganisaties en –instellingen in de schijnwerpers. We kunnen niet vaak genoeg het belang van onze culturele rijkdom benadrukken. Cultuur speelt een belangrijke rol in ons leven. In onze historie, in de muziek, in de dans, op het toneel, in onze bouwkunst, in onze artistieke leefomgeving van kunstenaars, in onze amateurkunst en cultuureducatie op scholen, in onze literatuur en in de diverse media. Daarmee raakt cultuur ons allemaal, want allemaal creëren we, genieten we van muziek, voorstellingen of uitgaan. Gelukkig hebben we dat allemaal nog in onze gemeente. Maar liefst 63 verenigingen en organisaties in onze gemeente alleen al. Van de bibliotheek tot het Podium, van de Historische Kring tot vrouwenkoren, van het Huus van de Taol tot fotogroepen. We beschikken over kwalitatief goede voorzieningen als de Tamboer, de bibliotheek, Scala centrum voor de kunsten, musea, het Podium. Cultuur is van grote waarde voor onze samenleving. Het belang van cultuur en het hebben van hoogwaardige accommodaties wordt nog wel eens onderschat. En vaak wordt er gedurende tijden dat het financieel moeilijk is als eerste op bezuinigd. Onterecht, als je bedenkt dat cultuur noodzakelijk is voor de vorming van onze identiteit en voor de ontplooiing van onze inwoners. En ja, cultuur kost geld. En zonder overheidsinvesteringen en sponsoring kan het niet overeind blijven. We zullen investeringen in onze cultuur moeten blijven doen. Anders ligt verschraling op de loer. Ik hoop dat wij, bestuurders van culturele instellingen, deelnemers aan de vele culturele activiteiten in onze gemeente, gemeenteraad, college van Burgemeester en wethouders en mensen uit het bedrijfsleven de komende jaren gezamenlijk onze schouders onder ons zorgvuldig opgebouwde culturele “gebouw” blijven zetten.
Het afgelopen jaar was politiek gezien geen gemakkelijk jaar voor Hoogeveen. U weet daar alles van. Forse tekorten op de begroting (net als bijna alle gemeenten in Nederland) en daaruit voortvloeiende pijnlijke bezuinigingen; moeilijke dossiers (onderwijshuisvesting, IJZ); vertrek van een wethouder; politieke spanningen in de raad langs de lijnen van coalitie- en niet coalitiepartijen.
Gelukkig heeft ons gemeentebestuur gezamenlijk de blik vooruit gericht. En dat moet ook, want in 2020 staan we voor grote opgaven. Waar we in 2019 al bij moesten sturen op onze geplande uitgaven, staan we in 2020 voor broodnodige bezuinigingen. Moeten bezuinigen, zeker op een kwetsbaar terrein als het sociaal domein, is altijd pijnlijk. We kunnen echter niet anders, onze opdracht is duidelijk. Het is een opgave die we delen met de meeste van de 355 gemeenten in Nederland. Terwijl het Rijk vele miljarden overhoudt raken vele belangrijke maatschappelijk zorgvuldig opgebouwde voorzieningen in het gedrang: gezondheidszorg, jeugdzorg, ouderenzorg, onderwijs. Allemaal, omdat het Rijk de verantwoordelijkheid voor deze beleidsvelden heeft overgedragen aan gemeenten en anderen met daarbij een forse bezuiniging. Natuurlijk hebben we de opgave om kritisch te kijken naar onze manier van werken en toedeling van middelen. Maar daar haal je de kortingen niet mee weg. Dat heeft de praktijk al uitgewezen. En dat terwijl we aan de vooravond staan van een toenemende vraag naar deze voorzieningen door toenemende vergrijzing, de in mijn ogen doorgeslagen marktwerking in de zorg steeds meer nadelen laat zien en de kwaliteit van ons onderwijs onder druk staat. En dan hebben we het nog niet gehad over de noodzakelijke energietransitie. Een miljardenimpuls vanuit het Rijk is nu meer dan ooit noodzakelijk. En het liefst op korte termijn. De middelen zijn er; nu alleen nog politieke lef. Of nee, politiek fatsoen.
Naast de forse bezuinigingen in het sociaal domein ligt er ook de opdracht vanuit de raad om te kijken of een bezuiniging te realiseren is binnen het Hoogeveense deel van de Samenwerkingsorganisatie.
Dat wordt een grote uitdaging, want ook dat betekent keuzes maken: waar lever je in op dienstverlening, welke taken gaan dan niet meer, minder vaak of in een langzamer tempo uitgevoerd worden?
Dit soort complexe vraagstukken maken het nog belangrijker dan in tijden van voorspoed dat we samen, in verbinding, zoeken naar de minst pijnlijke oplossingen, en dat we dit doen vanuit wederzijds vertrouwen en respect. In elkaar, in elkaars bedoelingen en in de toekomst. Op voorhand weten we dat er forse kritiek zal komen. En dat moet ook, want niet iedereen zal het met ons eens zijn. Gelukkig kan dat in onze democratie. Het zou mooi zijn, als wij degenen die kritiek hebben in staat stellen mee te denken in een vroegtijdig stadium. Sterker nog, we moeten ze vragen of ze mede vorm willen geven aan mogelijke oplossingsrichtingen. Maar dat is alleen mogelijk als er sprake is van wederzijds respect. En ook fatsoen in omgangsvormen. Dus al die schandelijke scheldkanonnades, bedreigingen en vuilspuiterij via sociale media kunnen we links laten liggen. Daar hoeven we niets mee te doen.
In het belang van onze gemeente en het belang van onze inwoners moeten we met elkaar, met begrip voor elkaars verschillende politieke en bestuurlijke achtergronden, Hoogeveen in brede zin op de kaart blijven zetten. Omdat er voldoende kansen liggen om 2020 tot een succesvol jaar te maken.
Bijzonder belangrijk was de beslissing van TVM om in Hoogeveen te blijven. Een voorbeeld van een intensieve lobby samen met provincie en verschillende andere partijen. Met de komst van een IT-HUB en de aanwezigheid van hoog opgeleid personeel gaat een langgekoesterde politieke wens in vervulling. Daarmee verbetert het vestigingsklimaat voor bestaande en zeker ook voor nieuwe bedrijven in de gemeente Hoogeveen.
Er blijven voor 2020 nog voldoende uitdagingen over. Het versterken van ons bedrijfsleven; de komst van de IT-HUB; de energietransitie; de regiodeal Zuid en Zuidoost Drenthe; aanpassingen aan de A28; frequentere treinverbindingen naar Zwolle; verbetering van de N36/N48 naar Twente; Jong Hoogeveen; kwaliteitsimpuls stadscentrum; DTZ en Regio Zwolle.
We gaan er samen een mooi en goed jaar van maken waarin verbinding, vertrouwen en vooruitgang centraal staan. De thema’s voor dit jaar. Verbinding met elkaar, tussen mensen. Binnen de gemeentelijke organisatie, tussen college en raad en met u als inwoners, met als doel u als inwoner en vereniging nog beter van dienst te kunnen zijn.
Om u als inwoner goed van dienst te zijn is, gisteren precies 5 jaar geleden, Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen, opgericht. Een organisatie die werkt voor twee gemeenten, De Wolden en Hoogeveen.
Afgelopen jaar kwam het landelijke waarderingsonderzoek ‘waar staat je gemeente’ uit. Daarin scoort de Samenwerkingsorganisatie opnieuw beter dan de vorige keer. En ook doen we het als organisatie op alle onderwerpen beter dan vergelijkbare organisaties. Dat vind ik belangrijk om hier te noemen. Waarom? Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. Voor die fouten is vaak ruimschoots aandacht.
Dit onderzoek toont aan dat die 800 mensen die werken bij de Samenwerkingsorganisatie daadwerkelijk en met succes elke dag hun uiterste best doen om de inwoners van Hoogeveen zo goed mogelijk te bedienen.
Zo hoort het ook. En tegelijkertijd mogen we daar ook trots op zijn. (en dat ben ik dus ook!)
We leven in een fijn en redelijk veilig land leven. Waar we in relatieve vrijheid ons eigen leven kunnen bepalen en invullen. Waar we vrij zijn om onze mening te hebben en te geven. En dat is al 75 jaar zo. Met het einde van de Tweede Wereldoorlog begon een lange periode waarin wij in vrede en vrijheid hebben kunnen leven in ons land. En dat we dit al zo lang kunnen (ik ben van na de oorlog) hebben wij te danken aan de inzet van veel mensen. Militairen, verzetsstrijders, mensen die onderduikers herbergden, mensen die op hun manier zand in de raderen van de bezetter strooiden. Ons past het om met eerbied en grote bewondering deze mensen elk jaar weer te herdenken. En helemaal in dit jaar, waarin we groots 75 jaar Bevrijding vieren. Uit dankbaarheid. Uit blijdschap. Uit herinnering aan het feit dat veel van de eerder genoemde mensen onze vrijheid hebben bevochten en dit moesten bekopen met het verlies van hun eigen leven. Het grootste offer dat een mens kan brengen. Maar ook uit plichtsbesef. Om er voor te zorgen dat datgene wat er in de Tweede Wereldoorlog hier gebeurde nooit weer kan voorkomen.
Daarmee hebben we allemaal een belangrijke taak te vervullen. Thuis, op ons werk. In onze vriendenkring, In onze buurt. De ellende die het Nationaalsocialisme en het Fascisme hebben voortgebracht is ontstaan uit het veroordelen en vervolgen van mensen die er anders uit zagen, die anders dachten of uit andere landen kwamen of iets anders geloofden. Joden, zigeuners, homoseksuelen, verstandelijk gehandicapten of Oost-Europeanen. Er groeide discriminatie, vreemdelingenangst en –haat, intolerantie. Er ontstond een gepolariseerde samenleving waar mensen lijnrecht tegenover elkaar kwamen te staan. Mensen die kort daarvoor nog in dezelfde straat, buurt en stad woonden. Verschijnselen die we ook terugvinden in onze hedendaagse samenleving. Verschijnselen die nog worden versterkt, omdat we redelijk anoniem op sociale media ongenuanceerd los kunnen gaan zonder ons te bekommeren over feiten of de waarheid. Een gevaarlijke ondertoon, die we niet mogen onderschatten. Dat mogen we niet onderschatten uit respect en dankbaarheid voor hen die ruim 75 jaar geleden hun leven in de waagschaal hebben gesteld om juist de effecten van deze houding te bestrijden. Laten we dat alstublieft niet vergeten.
Om dit te herdenken en te vieren worden op vele plekken in Nederland festiviteiten en evenementen opgezet. Uiteraard ook in onze gemeente. Met heel veel organisaties, gezelschappen en instellingen hebben we voor onze inwoners een interessant programma samengesteld. Een programma met lezingen, boekpresentaties, herdenkingen, concerten, historische voertuigen en nog veel meer. Met als hoogtepunt de 11e april (Paaszaterdag), de Bevrijdingsdag voor Hoogeveen. Binnenkort wordt het programma bekend gemaakt.
Laten we er samen een mooi en goed jaar van maken. Want de gemeente Hoogeveen maken we samen.
Karel Loohuis
Burgemeester gemeente Hoogeveen
foto’s: Jan Penninkhof
