Begroting 20/23: Bezuinigingen op alle domeinen onontkoombaar

Hoogeveen – Het college van B&W heeft de afgelopen jaren niet voor zo’n grote financiële opgave gestaan als dit jaar bij het maken van een voorstel voor de programmabegroting 2020-2023. De financiële kant van het sociaal domein – jeugdzorg, Wmo en de participatiewet – is de afgelopen tijd een steeds grotere rol gaan spelen. Vooral de sterke toename van de vraag naar zorg heeft de afgelopen tijd voor forse overschrijdingen gezorgd. In 2018 is zeven miljoen euro meer uitgegeven dan het Rijk voor dit doel had gegeven.

Toch slaagt het college erin om de begroting over de komende vier jaar sluitend te krijgen. In 2020 is er nog een tekort van ongeveer 880.000 euro, maar in de jaren daarna laten de jaarbegrotingen een positief saldo zien, oplopend tot twee miljoen. Voor 2020 en verder wordt structureel negen miljoen euro bijgestuurd.

Het college heeft er voor gekozen om in het sociaal domein niet meer uit te geven dan van het Rijk wordt ontvangen. ‘Die keuze doet pijn. En ons uitgangspunt blijft: we bieden zorg aan mensen die het nodig hebben’, zegt wethouder Erwin Slomp van financien. Het college kiest voor maatregelen die leiden tot een hogere efficiëntie en zo weinig mogelijk negatieve effecten. ´Veranderingen zijn onontkoombaar´, aldus wethouder Slomp. In het sociaal domein is volgens hem een andere benadering nodig, een omslag in denken: ‘Nu denken we bij hulp vooral in termen als ‘recht hebben op’, maar we moeten de stap zetten naar ‘nodig hebben’. En op voorwaarde dat niemand tussen wal en schip valt. Breng de juiste hulp bij de juiste mensen’, zegt Erwin Slomp.

Sociaal domein

Het college kiest ervoor om niet alle geld naar het sociaal domein te laten stromen. Wethouder Slomp: ‘We moeten waken voor een afbraak van de voorzieningen. Bedrijven en werkenden willen een omgeving die aansluit bij hun wensen en behoeften. We moeten zorgen voor een goede bereikbaarheid, een aantrekkelijke plaats zijn om te wonen met voldoende aanbod van geschikte arbeidskrachten. Daarom moeten we blijven inzetten op goede infrastructuur, voldoende voorzieningen en goed onderwijs. En dat kost heel veel geld.’ Volgens het college is een aantal voorzieningen, waaronder theater, zwembad en onderwijshuisvesting, aan een upgrade toe.

Investeringen

De investeringen belopen in 2020 ongeveer 24 miljoen euro, waaronder 1,6 miljoen voor de herinrichting van het stadscentrum, een miljoen voor kunstgrasvelden in de dorpen, acht ton voor verkeerslichten op de kruising Toldijk-Middenveldweg, ruim vier miljoen voor Kindcentrum Wolfsbos en vijftien miljoen voor het project ijsbaan/zwembad.
Voor alle programmabudgetten geldt dat nieuwe zaken alleen aangepakt kunnen worden als in een programma iets ouds wordt geschrapt. ´Natuurlijk is dat niet eenvoudig als je ambities hebt, maar een andere optie was er niet. Dat betekent dat een aantal zaken niet of later opgepakt wordt´, aldus Slomp.

Vet op de botten

De laatste opgave is om ‘vet op de botten’ te krijgen. Daarvoor stopt het college met ingang van 2020 de winsten uit de grondexploitaties niet in de reserve structuurvisie, maar in de algemene reserve. Daardoor kan sneller voldoende weerstandsvermogen worden opgebouwd. ‘Wij vinden het belangrijk op dit moment om weer een financieel gezonde gemeente te worden die in staat is om onverwachte tegenvallers op te vangen’, zegt wethouder Slomp.

Raad aan zet

Op donderdag 10 oktober debatteert de gemeenteraad over de programmabegroting. De agenda voor deze vergadering wordt in Het Torentje en op www.hoogeveen.nl geplaatst. Op 31 oktober neemt de raad een besluit over de begroting.

Begroting in een paar minuten

Wilt u in één oogopslag en op een begrijpelijke manier zien hoe het financiële plaatje voor 2020 eruit ziet? U kunt hier het ‘huishoudboekje’ bekijken.